PSYchology

Ke ola nei ʻoe i ka uku uku a ʻaʻole hiki ke mālama i kekahi mea? A i ʻole, ʻaʻole ʻoe e ʻae iā ʻoe iho i kekahi mea ʻē aʻe, ʻoiai ke ʻae nei ke ala? Ua hoʻoili mai paha ʻoe i kēia ʻano mai kou mau mākua mai. Pehea e pakele ai i ka 'ohana kālā "hōʻino"? Eia ka ʻōlelo a ka poʻe hoʻolālā kālā.

Ua manaʻo ʻo Maria M. ka mea kūʻai aku a me ka ʻoihana media social ua ulu ʻo ia i kahi ʻohana ʻilihune. ʻO kona makuahine, he wahine hale, mālama ʻo ia i ka waihona kālā ʻohana me ka hoʻokele waiwai a ʻaʻole hoʻi i hoʻolilo kālā i kekahi mea ʻē aʻe ma mua o nā bila meaʻai a me nā pono. ʻO nā hana ʻohana ka hele wāwae ʻana i nā paka kūlanakauhale a me nā huakaʻi i nā hale ʻaina lā hānau.

Ma hope wale nō o kona puka 'ana mai ke kulanui, ua 'ike 'o Maria ua loa'a kālā maika'i kona makuakāne, he 'enekinia polokalamu. No ke aha i ʻoʻoleʻa ai ka makuahine? ʻO ke kumu, ʻo kona wā kamaliʻi ʻilihune ma ke kauhale: ʻaʻole hiki i kahi ʻohana nui ke hoʻokō i nā pono. ʻO ka manaʻo o ka nele mau i ke kālā i paʻa iā ia no ke ola, a ua hāʻawi ʻo ia i kāna mau ʻike i kāna kaikamahine.

"Ke kaupalena nui nei au i ka waihona kālā," ʻae ʻo Maria. Hiki paha iā ia ke ola ma ke ʻano nui, akā ʻo ka noʻonoʻo ʻana i ka ʻoi aku o nā kumukūʻai liʻiliʻi e hoʻoweliweli iā ia: "Ke manaʻo nei wau i kahi hui ʻē aʻe o ka weliweli a me ka hauʻoli manic a ʻaʻole hiki iaʻu ke hoʻoholo i koʻu manaʻo." Ke hoʻomau nei ʻo Maria i ka ʻai ʻana i nā meaʻai hauʻoli, ʻaʻole ʻo ia e ʻaʻa e hōʻano hou i kona ʻaʻahu a kūʻai i kamepiula hou.

ʻO kāu DNA kālā

Ua "maʻi" ʻo Maria me ka ʻai nui loa mai kona makuahine a hana hou i ke ʻano hana like i kona wā i ulu ai. He nui ka poʻe o mākou e hana like a ʻaʻole ʻike mākou ke hana nei mākou i loko o kahi cliché behavioral.

"Ke hōʻike nei kā mākou noiʻi i nā ʻano a mākou e ʻike ai e pili ana i ke kālā i ka wā kamaliʻi e alakaʻi i kā mākou mau hoʻoholo kālā ma hope o ke ola," wahi a Edward Horowitz, he psychologist ma Creighton University (Omaha).

ʻO nā manaʻo o nā keiki e pili ana i ka mālama kālā ʻana iā mākou ma nā ʻano like ʻole. Inā mālama ʻoe i kāu kālā me ke akamai, hoʻolilo i ka nui āu e hiki ai, uku i kāu mau ʻaiʻē i ka manawa, hiki iā ʻoe ke kuhikuhi i kēia i nā ʻano kālā maikaʻi i hoʻoili ʻia mai kou mau mākua. Inā makemake ʻoe e hana hewa kālā, e pale i ka mālama ʻana i ka waihona kālā a mālama i nā waihona kālā, ʻo kou makuahine a me kou makuakāne ke kumu.

ʻAʻole wale kā mākou kaiapuni e hoʻohālikelike i kā mākou mau hana kālā, hoʻokani pū kekahi genetics.

“Aʻo nā keiki mai nā hiʻohiʻona i loaʻa. Hoʻohālike mākou i ka ʻano o ko mākou mau mākua, wehewehe ʻo Brad Klontz, he kanaka psychologist ma Creighton University. "ʻAʻole paha mākou e hoʻomanaʻo i ke ʻano o nā mākua i ke kālā, akā ma kahi pae subconscious, ʻoluʻolu loa nā keiki a hoʻohana i ke ʻano hoʻohālike makua."

ʻAʻole wale ke ʻano o ke kaiapuni i kā mākou mau ʻano kālā, hoʻokani pū kekahi genetics. ʻO kahi haʻawina i paʻi ʻia ma ka Journal of Finance i ka makahiki 2015 ua ʻike ka poʻe me kahi ʻano ʻokoʻa o hoʻokahi gene kikoʻī, i hui pū ʻia me ka hoʻonaʻauao kālā, e hoʻoholo i nā hoʻoholo kālā ʻoi aku ka maikaʻi ma mua o ka poʻe i hoʻonaʻauao ʻole me kēlā ʻano gene.

Ua paʻi ka Journal of Political Economy i kahi noiʻi hou: ʻo ko mākou ʻano i ka mālama kālā he hapakolu e hilinaʻi ana i nā genetics. Ua mālama ʻia kekahi haʻawina ma ke Kulanui o Edinburgh - ua hōʻike ʻia ke ʻano genetic o ka hiki ke hoʻomalu iā ʻoe iho. Hiki i kēia ke lilo i kumu nui i ka hoʻoholo ʻana i kā mākou makemake no ka hoʻolilo ʻana i waho o ka mana.

Ke hoʻopau ʻana i ke ʻano hoʻoilina

ʻAʻole hiki iā mākou ke hoʻololi i kā mākou mau genes, akā hiki iā mākou ke aʻo e ʻike i nā hana kālā maikaʻi ʻole i kau ʻia e ko mākou mau mākua. Eia kahi hoʻolālā ʻekolu-anuʻu i mākaukau e hoʻokuʻu iā ʻoe iho mai ka hōʻino kālā ʻohana.

KaʻAnuʻu Hana 1: E makaʻala i ka pilina

E noʻonoʻo i ka hopena o kou mau mākua i kou pilina me ke kālā. E pane i kekahi mau nīnau:

He aha nā loina pili kālā ʻekolu āu i aʻo ai mai kou mau mākua mai?

He aha kāu hoʻomanaʻo mua e pili ana i ke kālā?

He aha ka hoʻomanaʻo ʻeha loa o ke kālā?

He aha kāu e makaʻu nui ai i ke kālā i kēia manawa?

"Hiki i nā pane i kēia mau nīnau ke hōʻike i nā hiʻohiʻona huna hohonu," wehewehe ʻo Prof. Klontz. — No ka laʻana, inā ʻaʻole i kamaʻilio kou mau mākua no ke kālā, hiki paha iā ʻoe ke hoʻoholo he mea nui ʻole ke kālā i ke ola. ʻO nā keiki i ulu aʻe me nā mākua hoʻolimalima e holo i ka pilikia o ka hoʻoili ʻana i ka manaʻoʻiʻo e hauʻoli lākou i ke kūʻai ʻana i nā mea. Hoʻohana kēlā poʻe i ke kālā ma ke ʻano he mea kōkua no nā pilikia o ke ola.

Ma ka hoʻohālikelike ʻana i ka ʻano o nā ʻohana me kā mākou iho, wehe mākou i kahi manawa kūʻokoʻa e hana i nā loli maikaʻi i ke kumu hoʻohālike. "Ke ʻike ʻoe e pāʻani ana ʻoe i ka palapala a kou mau mākua a i ʻole nā ​​kūpuna, hiki ke lilo i mea hōʻike maoli," wahi a Klontz. — He nui ka poʻe e hoʻopiʻi iā lākou iho no ka noho ʻana ma mua o kā lākou waiwai a ʻaʻole hiki ke hoʻopakele i kekahi mea. Manaʻo lākou aia lākou i loko o ka pilikia kālā no ka mea he pupule, palaualelo, a naʻaupō paha.

Ke ʻike ʻoe ua paʻa kou mau pilikia i ka wā ma mua, loaʻa iā ʻoe kahi manawa e kala ai iā ʻoe iho a hoʻomohala i nā maʻamau maikaʻi aʻe.

KaʻAnuʻu Hana 2: Luʻu i loko o ka hoʻokolokolo 'ana

Ke ʻike ʻoe ua hāʻawi kou mau mākua i nā hana kālā maikaʻi ʻole iā ʻoe, e noiʻi i ke kumu i hoʻokumu ai lākou. E kamaʻilio me lākou e pili ana i ko lākou wā kamaliʻi, e nīnau i nā mea a ko lākou mau mākua i aʻo ai iā lākou e pili ana i ke kālā.

"He nui ka poʻe o mākou e hana hou i nā palapala mai kēlā hanauna a i kēia hanauna," wahi a Klontz. "Ma ka ʻike ʻana e pāʻani ana ʻoe i ke ʻano o kekahi mea keaka ma kahi pāʻani hackneyed, hiki iā ʻoe ke kākau hou i ka palapala no ʻoe iho a me nā hanauna e hiki mai ana."

Ua hiki iā Klontz ke kākau hou i ka palapala ʻohana. I ka hoʻomaka ʻana o kāna ʻoihana, ua loaʻa iā ia nā pilikia kālā koʻikoʻi ma hope o kahi hoʻopukapuka pilikia ʻole i ka hoʻomaka ʻana o nā makahiki 2000. Ua akahele mau kona makuahine i ke kālā a ʻaʻole loa e lawe i ka pilikia.

Ua hoʻoholo ʻo Klontz e nīnau e pili ana i ka mōʻaukala kālā o ka ʻohana, e hoʻāʻo ana e hoʻomaopopo i kāna makemake no nā hana ʻino. Ua ʻike ʻia ua nalowale kona kupuna kāne i kāna waihona i ka wā o ka Depression Nui a mai ia manawa ʻaʻole ia i hilinaʻi i nā panakō a waiho i nā kālā āpau i loko o kahi keʻena i loko o ka hale.

“Ua kōkua kēia moʻolelo iaʻu e hoʻomaopopo i ke kumu o koʻu makuahine i ka manaʻo mahalo i ke kālā. A maopopo iaʻu kaʻu ʻano. Ua manaʻo wau ʻo ka makaʻu ʻohana i alakaʻi iā mākou i ka ʻilihune, no laila ua hele au i kahi ʻē aʻe a hoʻoholo i kahi hoʻopukapuka pilikia e alakaʻi ai i koʻu pōʻino.

Ua kōkua ka hoʻomaopopo ʻana i ka mōʻaukala ʻohana iā Klontz i ka hoʻomohala ʻana i nā ʻano hana hoʻopukapuka liʻiliʻi a kūleʻa.

KaʻAnuʻu Hana 3: Reflash Habits

E ʻōlelo kākou ua manaʻo nā mākua he ʻino nā kānaka waiwai a pau, no laila, ʻino ka loaʻa ʻana o ke kālā. Ua ulu ʻoe a ʻike ʻoe ʻaʻole hiki iā ʻoe ke mālama no ka mea hoʻohana ʻoe i nā mea a pau āu e loaʻa ai. E nīnau mua iā ʻoe iho no ke aha ʻoe i hana ai i kēia maʻamau. Ua hoʻohewa paha nā mākua i nā hoalauna ʻoi aku ka pōmaikaʻi, e hoʻāʻo ana e hoʻopololei i ko lākou ʻilihune.

A laila e noʻonoʻo i ka ʻoiaʻiʻo o ka ʻōlelo a kou mau mākua. Hiki iā ʻoe ke noʻonoʻo e like me kēia: "ʻO kekahi poʻe waiwai he kuko, akā nui ka poʻe ʻoihana kūleʻa e hoʻāʻo e kōkua i nā poʻe ʻē aʻe. Makemake au e like me ia. E hoʻolilo au i ke kālā no ka pono o koʻu ʻohana a kōkua i nā poʻe ʻē aʻe. ʻAʻohe hewa i ka nui o ke kālā.

E hana hou i kēia i kēlā me kēia manawa āu e hoʻihoʻi ai i nā hana kahiko. I ka wā lōʻihi, e hoʻololi ke kaʻaahi manaʻo hou i ka manaʻo hoʻoilina e hoʻoulu i ka maʻamau o ka hoʻolimalima.

I kekahi manawa hiki ke paʻakikī ke hoʻokō i ke ʻano hana hoʻoilina ma kāu iho. I kēia hihia, hiki i nā psychologists ke hele mai e hoʻopakele.


Mea kākau - Molly Triffin, mea kākau moʻolelo, blogger

Waiho i ka Reply